In de driehoek Zaanstad, Velsen, Alkmaar stroomde tot aan het begin van de jaartelling een zijtak van de Rijn, die bij Castricum in zee uitmondde: het Oer-IJ. Conflicten hebben het landschap in al die eeuwen getekend.
De groepsschuilplaatsen zijn de meest zichtbare overblijfselen van de laatste bouwfase van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Waarom zijn deze schuilplaatsen eigenlijk gebouwd?
In een open landschap kun je een vijand veel beter tegenhouden dan in een landschap met huizen, boerderijen en bomen. Daarom werden er 'verboden kringen' ingesteld.